هنر نمودن سیاوش پیش گرسیوز

.

داستان را با صدای محسن مهدی بهشت از اینجا بشنوید

هنر نمودن سیاوش پیش گرسیوز

	به بَر زد سیاوش بدان کار دست؛	به زین اندر آمد زِ تخت نشست.
	زره را به هم بر، ببستند پنج،	که از یک زره تن رسیدی به رنج.
1785	نهادند بر خطَّ آوردگاه	نظاره بر او بر،  ز هر سو سپاه
	سیاوش یکی نیزه شاهوار	کجا از پدر داشتی یادگار
	که در جنگ ِ مازندران داشتی	به زنجیر بر، نیزه بگذاشتی
	به آوردگه رفت نیزه به دست	عنان را بپیچید چون پیل ِ مست
	بزد نیزه و برگرفت آن زره	زره را نماند ایچ بند و گره
1790	از آورد نیزه برآورد راست؛	زره را بینداخت آن سو که خواست
	سواران ِ گرسیوز جنگ ساز	برفتند با نیزه های دراز
	فراوان بگشتند گِرد زره	ز میدان نَبَر شد زره یک گره
	سیاوش سپر خواست گیلی ، چهار	دو چوبین، دو از آهنِ آبدار
	کمان خواست با تیرهای خدنگ	شش اندر میان زد سه چوبه به چنگ
1795	یکی در کمان راند و بفشارد ران بر آن چار چوبین و ز آهن سپر	نظاره به گِردَش، سپاهی گران گذر کرد پیکانِ آن نامور
	بزد هم برآن گونه، ده چوبه تیر	بر او آفرین خواند بُرنا و پیر
	از آن ده یکی در گذاره نماند	همی هر کسی نام ِیزدان بخواند
	بدو گفت گرسیوز ای شهریار	به ایران و توران تو را نیست یار
1800	بیا تا من و تو به آوردگاه	بتازیم هر دو به پیشِ سپاه
	بگیریم هر دو دوالِ کمر	به کردار جنگی دو پرخاشخَر
	ز ترکان مرا نیست همتا ،کسی	چو اسپم نبینی ز اسپان بسی
	به میدان ما نیست همتایِ تو	هماورد تو ، گر به بالای تو
	گر ایدون که بردارم از پشت زین ،	تو را ،ناگهان بر زنم بر زمین
1805	چنان دان که از تو دلاورترم	به اسپ به مردی ز تو برترم
	وگر تو مرا برنهی بر زمین	نگردم به جایی که جویند کین
	سیاوش بدو گفت :«کاین خود مگوی	که تو مِهتری، شیر و پرخاشجوی
	همان اسبِ تو شاه ِ اسب من است	کلاه ِ تو آذرگشسب من است
	جز از تو،  ز ترکانِ کَسی برگزین	که با من بگردد نه بر رایِ کین
1810	بدو گفت گرسیوز :«کای نامجوی	ز بازی نشانی نیاید به روی».
	سیاوش بدو گفت :«کاین رای نیست نبرد دو تن جنگِ مردان بود	به میدان به نزدِ منَتَ جای نیست پر از خشم  اگر چهره خندان بود
	ز گیتی برادر تویی شاه را	همی زیر نعل آوری ماه را
	کنم هر چه گویی به فرمانِ تو	بر این نشکنم رای و پیمان تو
1815	ز یاران یکی شیر جنگی بخوان	بر این تیزْ تگ بارگی، برنشان.
	گر ایدون که رایت نبردِ من است	سرِ سرکشان زیر گردِ من است».
	بخندبد گرسیوز نامجوی؛	همانا خوش آمدْش گفتار اوی
	به ترکان چنین گفت :«کز سرکشان	که خواهد که گردد به گیتی نشان؟
	یکی با سیاوش نبرد آوَرَد؛	سر ِ سرکشان زیر گَرد آورد.
1820	سراینده بودند لب با گره	به پاسخ بیامد گرویِ زره
	«منم- گفت: شایستۀ کارکرد	اگر نیست او را کسی همنبرد.»
	سیاوش ز گفت ِ گروی زره	برو کرد پرچین ، رخان پر گره
	بدو گفت گرسیوز ای شهریار	ز گُُردان لشکر ورا نیست یار
	سیاوش بدو گفت کز تو گذشت	نبردِ  بزرگان مرا خوار گشت
1825	از ایشان دو یَل باید آراسته	به میدانْ نبرد ِمرا خواسته
	دگر سرکشی بود نامش دَمور	که همتا نبودش به توران به زور
	برفتند پیچان دمور و گُروی	سیاوش بدان هر دو، بنهاد روی
	به بندِ میانِ گرویِ زره	فرو برد چنگال و بر زد گره
	ز زین برگرفتش به میدان فگند	نیازش نیامد به بند کمند
1830	وز آن  پس بپیچید سوی دمور	گرفتش سر و گردن او به زور
	چنان خوارش از پشت زین بر گرفت	که گردان بماندند زو در شگفت
	چنان پیش گرسیوز آورد کَش	تو گفتی یکی مور دارد به کَش
	فرود آمد از اسب و بگشاد دست	پر از خنده بر تخت زرّین نشست
	برآشفت گرسیوز از کار ِ اوی	پر از غم شدش دل پر از رنگ، روی
1835	وز آن تخت زرّین به ایوان شدند	به کردار گُردان ایران شدند
	نشستند یک هفته با نای و رود	می آورد و رامشگران و سرود
	به هشتم به رفتن گرفتند باز	بزرگان و گرسیوزِ کینه ساز
	یکی نامه بنوشت نزدیکِ شاه	پر از لابه و پرسش ِ نیکخواه
	وز آن پس مر او را بسی هدیه داد	برفتند از آن شهر چون باد ، شاد
1840	به رهشان سخن رفت یک با دگر	از آن پر هنر شاه و زان بوم و بر
	چنین گفت گرسیوز ِکینه جوی یکی مردْ را شاهِ توران بخواند	که :«ما را از ایران بد آمد به روی که از ننگ ما را به خُوَی در نشاند
	دو شیر ژیان چون دمور و گُروی	که بودند گُُردان پرخاشجوی
	چنان زار و بیکار گشتند خوار	ز چنگال ِ ناپاک دلْ، یک سوار
	سرانجام از این ، بگذراند سخن	نه سر بینم این کار او را نه بُن.»
	چنین تا به درگاه افراسیاب	نرفت در آن جوی، جز تیره آب.

.

.

.

گردآورنده میترا حاجی 

.